گزارش برنامه
بوشهر گروه کوهنوردی یوتاب بانوان دزفول
سرپرست برنامه فرخنده براتی
بر اساس تقویم پیش بینی شده گروه و اطلاع رسانی به اعضا هشت نفر از همنوردان در تاریخ 20 بهمن 94 ساعت 14 وبا همراهی شش تن از روشندلان سنندجی که از شب قبل خود را به دزفول رسانده بودند ؛حرکت خود را به سرزمین مهرو آفتاب (استان بوشهر) آغاز کردیم . با وجود طولانی بودن راه و شرایط سخت داخل ماشین، ولی جودوستانه ونزدیک و گفت و شنودهای صمیمی همنوردهای خوب خیلی زود زمان را طی کرده و به برازجان محل اسکان اولیه رسیدیم.گزارش برنامه به صورت خلاصه شده ارائه می گردد.
20 بهمن 94
رسیدن به برازجان در ساعت 23:30 پس از سپری کردن شهرهای اهواز،امیدیه،دیلم ،گناوه ،برازجان
اسکان در خانه باغ اطراف شهر برازجان و صرف شام و سپس
استراحت درآنجا
21 بهمن94
ساعت 7 صبح بیدار باش و پس از نیم ساعت حرکت از محل
اسکان به محل پذیرش و گردهمایی اولیه در کاروانسرای مشیر شهر برازجان
ساعت 8 صبح پایان پذیرش در کاروانسرای مشیر و اعلام حضورهموطنان
نازنین از شهرهای دزفول، سنندج، جم، کنگان، تهران، کرج، ایتالیا، یزد، زاهدان،
اصفهان، یاسوج، شیراز، برازجان، بوشهر، خورموج، اراک
توضیحات ادیب ومورخ شهر برازجان استاد باباعلی درمورد
کاروانسرای مشیر و سپس صرف صبحانه
حرکت از کاروانسرا به طرف کاخ هخامنشی تموکن جهت شروع
مراسم افتتاحیه و بازدید از کاخ تموکن تا ساعت 10:30
شروع مراسم افتتاحیه با تلاوت آیاتی از قرآن کریم و خوش
آمد گویی به تمامی شرکتت کنندگان همایش
تقدیر و تشکر از بانوی پیشکسوت کوهنوردی دزفول سرکار
خانم براتی و اهدا لوح تقدیر به ایشان از طرف برگزار کنندگان همایش بزرگ بوشهر
اجرای شاهنامه خوانی توسط دختر نوجوان 13 ساله خانم
فکروند و سپس بازدید از کاخ تموکن در میان نخلستان ها
اعلام حرکت به سمت اهرم و صرف نهار در ساعت 12:30
بازدید از قلعه بزرگ و باشکوه خشتی زائر خضرخان اهرمی و استقبال جناب موزیری و
بانو قاسم زاده
ساعت 15 عازم روستای چاووشی جهت بازدید از کلوت ها
،پدیده ای طبیعی که بر اثر فرسایش مشترک آب و باد به وجود آمده بود و گرفتن عکس
هایی از طبیعت زیبای آنجا
پس از توقف یک ساعته در کلوت ها جهت برپایی کمپ ساحلی و
برپایی چادرها در کرانه ساحلی بکر خلیج فارس،
در ساحل دلوار راهی آنجا شدیم.
حضور در کمپ ساحلی و برپایی چادرها در ساعت 17:45 در
هنگام غروب زیبای خورشید
صرف شام در ساعت 22 و سپس اجرای موسیقی محلی و سنتی و
گرد هم آمدن تمام همنوردان در این مراسم با شکوه
ساعت 30 دقیقه
بامداد اعلام خاموشی و استراحت در چادرها
22 بهمن 94
بیدار باش ساعت 6.45 بامداد و آماده شدن گروه ها برای حرکت به سمت گنبد نمکی و صرف صبحانه
ساعت 8 حرکت به سمت گنبد نمکی و بازدید از غارهای نمکی جاشک پس از طی کردن مسیر آسفالته و مقداری جاده خاکی به محل مورد نظر در ساعت 10:30
به خط شدن و طی کردن مسیر به جلوداری آقای رضایی در قالب ستون منظم و همراهی روشندلان که با همکاری ویاری دیگر همنوردان خونگرم و با غیرت، این مسیر را همراهی کردند.
پس از گذشتن از مناظر بکر و طبیعت خدادادی و آبشارها و چشمه های نمکی هر چه بیشتر می رفتیم نفسهایمان برای دیدن این همه زیبایی بیشتر حبس می شد. راهنماهای راه از ما در خواست می کردند که طوری حرکت کنیم که به نمکها آسیبی واردنشده و تذکرات لازم را به همه می دادند رد شدن از میان این همه نمک که شکل گل کلم به خود گرفته بودند ما را وارد دنیایی کرده بود که برایمان بیگانه و واقعا لذت بخش بودآب زلالی که از دل نمکها بیرون زده شده بود دلمان را برای نوشیدنش آب می کرد ولی شوری آب به حدی زیاد بود که این امر را برایمان غیر ممکن میکرد و ما باز حیرت زده از اینهمه زیبایی باز هم به آسمان نگاه می کردم میدانستم خداوند نگاه تشکر آمیز نه تنها مرا که همه کسانی که آنجا بودند میدید و به ما لبخند میزد ...
رسیدن به دو غار در امتداد هم که دارای دهانه ای باز و در ادامه آن دارای مسیرهای تنگ و باریک است .
حرکت به سمت غار سوم در دل کوه های نمکی که با فاصله حدود 30 دقیقه ای از دو غار قبلی قرار دارند که دارای دهانه ای تنگ و مسیر صعب العبور وپرهیجان که برای گذشتن از ان به حالت سینه خیز ،تنوره، نشسته... نیاز است . دیدن این همه زیبایی وعظمت وهیجان خود را از دیدن مسیر غار شماره سه را نمی توان به درستی بیان کرد. گنبدهای نمکی زیباتر وشکیل تر، رودهای جاری شده از دل کوه زلال تر و قشنگ تر، رنگهای قرمز و سفید وگل بهی گنبدهای نمکی ما را بیاد بستنی های میوه ای می انداخت خستگی برایمان اصلا معنی نداشت وتندتند میرفتیم تا هر چه بیشتر و بیشتر این همه زیباییها را ببینیم. قدم به قدم جلومی رفتیم و غاررا طی میکردیم گاهی چنان از این همه زیبایی حیرت می کردیم که فقط هیجان خود را باگرفتن عکس خاموش می کردیم و می رفتیم البته چندین خفاش هم از دیدن ما حیرت کرده و به جاهای دیگر می رفتند وما همچنان می رفتیم لازم بذکر است که اگر چراغ پیشانی همراهمان نبود اصلا نمی توانستیم قدم برداریم چرا که همه جا تاریک بود گاهی سینه خیز می رفتیم و گاهی کمرهایمان را به کناره های غار می زدیم وپاهایمان به دیواره بعدی غار تا داخل آب نیفتیم ولی هیجان دیدن این همه زیبایی ما را ادامه مسیر منصرف نمی کرد بعداز طی کردن تقریبا سیصد متر بصورت نیم خیز یا سینه خیز در انتهای مسیر غارنفس هایمان به شماره افتاده بود چرا که هم خسته بودیم هم هوای داخل غار سنگین وسنگین ترمیشد و ما به امید دیدن بیشتر زیباییهای غار و دیدن نور می رفتیم ومی رفتیم...با دیدن نور فهمیدیم به انتهای غار رسیده فریادی از سر خوشی کشیده. یک نفر یک نفراز دهانه غار که البته دهانه بسیار خطرناکی داشت خارج شدیم چرا که زیر دهانه غاریک دره عمیق با سنگهایی سخت زیر پایمان دیده میشدو سپس مسیر را به سمت محل سوار شدن طی کردیم.
ساعت 15 شروع حرکت به سمت خورموج جهت صرف نهار (پلو ماهی ،غذای جنوبی ) در منزل یکی از مهربانوهای خورموجی و سپس حرکت به سمت کمپ ساحلی در ساعت 17:30
صرف شام در ساحل دلوار ساعت 21
اجرای مراسم موسیقی سنتی و سازهای محلی مردم خونگرم بوشهر و برپایی جشن در کمپ
23 بهمن 94
بیدار باش در ساعت 8 صبح و جمع اوری چادرها به همراه صرف صبحانه و آماده شدن جهت حرکت به سم بندر رستمی در پگاه نیلوفری آدینه23 بهمن ماه
حضو در بندر رستمی و اسکله در ساعت 11 و سوارشدن بر لنج بر روی بال آبی امواج خلیج همیشه فارس همراه با سرود دریانوردان کهن ،لنگر بکش بالا، هله هله مانی .....
صرف نهار در بندر و سپس حرکت به سمت دزفول در ساعت11.30
ساعت15 رسیده به گناوه و استراحتی سی دقیقه ای جهت خرید و گشت گذار
پایان سفر به بوشهر سرزمین مردمان خونگرم با تلاش وباصفا در ساعت 22:30 به دزفول در صحت و سلامتی کامل
شرح مختصری بر مناطق تاریخی و طبیعی بوشهر
استان بوشهر از استان های جنوبی ایران و هفدهمین استان بزرگ کشور به لحاظ مساحت است که در حاشیه خلیج فارس قرار دارد. مرکز این استان بندر بوشهر می باشد. این استان به علت قرار گرفتن در ساحل استراتژیک خلیج فارس، صادرات واردات دریایی، صنعت صیادی، وجود ذخایر نفت و گاز (پارس جنوبی و شمالی)، کشاورزی و نخلداری و وجود نیروگاه هسته ای از اهمیت راهبردی و اقتصادی برخوردار است؛ به گونه ای که پایتخت انرژی ایران لقب گرفته است. مبارزه مردم بوشهر علیه نیروهای خارجی در یکصد سال اخیر از شاخص های مهم تاریخی این استان است. استان بوشهر از شمال به قسمتی از استان خوزستان و کهکیلویه و بویراحمد، از شرق به استان فارس، از جنوب و غرب به خلیج فارس و از جنوب شرق به قسمتی از استان هرمزگان محدود است.
کاروانسرای مشیر
کاروانسرای مشیرالملک در ضلع شرقی میدان مرکزی شهر برازجان قرار دارد این کاروانسرا در سال 1250 شمسی به فرمان حاج میرزا ابوالحسن خان مشیرالملک معمار این ساختمان حاج محمد رحیم شیرازی سازنده پل مشیر و کاروانسرای دالکی است که به طرز ماهرانه‌ای اقدام به ساخت این بنا به سبک معماری زندیه کرده است.عمده مصالح تشکیل دهنده این کاروانسرا سنگ، گچ و ساروج است و در کف آن از تخته سنگ‌های بزرگ تراشیده شده، استفاده شده است.
بام کاروانسرای مشیرالملک نیز با سنگ پهن تراشیده شده مفروش شده بود که به هنگام بارندگی آب باران بوسیله ناودان‌های سنگی که به طرز جالبی تعبیه شده بودند به بیرون از کاروانسرا هدایت می‌شد. در دیوار ضلع غربی کاروانسرا درب ورودی بسیار بزرگی از جنس چوب قرار دارد که راه ورودی اصلی به حیاط کاروانسرا بوده است. در همین ضلع طبقه دوم کاروانسرا وجود دارد که به شاه‌نشین معروف است. در جلوی شاه‌نشین یک تراس نسبتاً وسیع رو به خارج وجود دارد.
در دو طرف این شاه‌نشین راه پله هایی وجود دارد که پشت بام کاروانسرا را به محوطه دیگری که اندرون کاروانسرا و مخصوص زنان و کودکان بوده است وصل می‌شود.
این بنا مثل سایر کاروانسرا‌های دیگر دارای 4 برج مرتفع است. مساحت کل بنا 7000 متر مربع با زیر بنایی در حدود 4200 متر مربع میباشد. کاروانسرای مشیرالملک مجموعاً دارای 68 باب اتاق و حجره بوده که به دلیل تغییر کاربری آن در دوره‌های بعدی تعداد اتاق‌ها کم یا زیاد شده‌اند. ز این بنا تا سال 1300 شمسی به عنوان کاروانسرا استفاده می‌شد که به دلیل واقع شدن شهر برازجان بر سر راه تجارتی شیراز به بوشهر مکانی مناسب جهت استراحت کاروانیان بوده است.
از سال 1300 شمسی که قشون نظامی به برازجان وارد شد این کاروانسرا محل مناسبی برای استقرار نظامیان شناخته شد.از سال 1335 با تغییرات و تعمیراتی، این بنا در اختیار شهربانی قرار گرفت که از آن به عنوان زندان استفاده می‌شد. به همین دلیل به دژ برازجان معروف شد.
این بنا سال 1377 با پیگیری‌های مکرر مدیریت میراث فرهنگی بوشهر به دلیل اهمیت و ارزش آن تخلیه شد و در جهت کاربری فرهنگی و هنری این اثر تاریخی مرمت‌های لازم روی آن صورت گرفت.
کاروانسرای مشیرالملک در سال 1362 به شماره 1638 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.
کاخ تموکن
کاخ بردک‌سیاه از جمله آثار دوره هخامنشیان است و در 12 کیلومتری شهر برازجان از توابع بخش مرکزی شهرستان دشتی قرار دارد. این کاخ همچنین یکی از آثار تاریخی و دیدنی استان بوشهر در جنوب ایران است و در حاشیه رودخانه دالکی قرار دارد.در شهرستان برازجان آثار و بقایای 3 کاخ هخامنشی به نام‌های کاخ چرخاب، کاخ سنگ سیاه (که در بین اهالی به کاخ نظرآقا شهرت دارد) و کاخ بردک سیاه وجود دارد.
کاخ بردک سیاه، بعد از کاخ چرخاب بنا شده و فاقد ظرافت‌ها و ترکیب خاص رنگهای سیاه و سفید کاخ‌های برازجان و پاسارگاد است.
در ساخت کاخ بردک سیاه از دو نوع سنگ سیاه و روشن استفاده شده و جنس و رنگ سنگ‌های استفاده شده در ساخت این کاخ در نوع خود منحصر به فرد است.گروهی کاوشگر در اوایل دهه 80 در یکی از آخرین مراحل کاوش در این کاخ هخامنشی چهار قطعه سنگین طلا که وزن کل آنها به سه کیلو و 200 گرم می‌رسد کشف کردند.
کاربرد دقیق سه قطعه از این طلاها مشخص نیست اما برخی بر این عقیده‌اند که ممکن است آنها روکش‌های زرین درهای چوبی تالار یا سنگ بنای کاخ باشند.
همچنین در میان این قطعات طلا، قطعه‌ای وجود دارد که می‌تواند قسمت بالای یک جام زرین هخامنشی باشد که زیر لبه آن خطی ساده حک شده است.گفته می‌شود قطعات طلای هخامنشی کاخ بردک سیاه حالتی چین خورده داشته و در کنار یکی از پایه ستون‌های تالار مرکزی این کاخ کشف شده‌اند. این قطعات منحصر به فرد طلا بعد از کشف به میراث فرهنگی و گردشگری بوشهر تحویل داده شد. کاخ بردک سیاه که به گفته کارشناسان کاخ زمستانی داریوش اول هخامنشی بوده است در نزدیکی خلیج فارس واقع شده و در سال 1354 در کاوش‌های باستان شناسانه گروهی از باستانشناسان کشور به سرپرستی احسان یغمایی از زیر خاک بیرون آورده شد.
این کاخ که تالار مرکزی آن مشابه کاخ آپادانا و دارای 36 ستون بوده یکی از بناهای مهم تاریخی استان بوشهر و شهرستان برازجان است و در میان نخلستان‌های روستای درودگاه در محل تلاقی دو رودخانه شاپور و دالکی قرار گرفته است.بقایای به جامانده از کاخ بردک سیاه که شامل پایه ستون‌ها و دیوار نگاره‌ای سیاه رنگ است به دلیل عدم محافظت و سهل انگاری در حال نابودی تدریجی است.کاخ بردک‌سیاه در سال 1380 توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با شماره 4042 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
قلعه زائر خضرخان
قلعه زائر خضر خان (کلات اهرم) مربوط به اواخر دوره قاجار است و در اهرم، بر فراز تپه‌ای در شمال غربی شهر واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۷ مرداد ۱۳۷۷ با شمارهٔ ثبت ۲۰۹۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
این قلعه در زمان حمله انگلستان به ایران مورد استفاده قرار گرفته و جای اصابت گلوله توپ بر برج غربی آن هنوز هم باقی است .همچنین در همین قلعه اسرای انگلیسی نگهداری می شده اند و قلعه مشتمل بر چهار برج و بارو و قلعه میانی است و دارای تاسیسات خصوصی برای ساکنین قلعه می باشد . ساختمان قلعه از خشت خام و گل ساخته شده است.
کلوت های دشتی(دلوار)
شهرستان دشتی کلوت های بی نظیر تشکیل شده است که این کلوت ها به عنوان وسیع ترین کلوت ها در کوه مند دشتی و در 16 کیلومتری شمال غربی شهر خورموج و در دو کیلومتری روستای چاوشی قرار گرفته در خاورمیانه بی نطیر است . کلوت نام عوارضی طبیعی و جغرافیایی است که در اثر سازو کار شگفت انگیز آب و باد و فرسایش زمین، پدید آمده اند.
گنبد نمکی
گنبد نمکی در استان بوشهر و در نزدیکی روستای گنخک در فاصله 144 کیلومتری جنوب شرقی بندر بوشهر و 64 کیلومتری شهرخورموج قرار دارد و بزرگترین و زیباترین گنبد نمکی ایران و خاورمیانه به شمار می آید. وسعت گنبد در حدود سه هزار و 666 هکتار بوده و ارتفاع قله ی آن 1460 متر از سطح دریا است و حدااقل ارتفاع آن از سطح دریا نیز حدود70 متر است.تشکیل گنبدشمال غربی به جنوب شرقی بوده و از سمت غرب به روستای گنخک و روستای جاشک کشیده شده و از سمت شرق از روستای باغان تا روستای درویشی ادامه دارد و راه دسترسی به گنبد از سمت جنوب غربی از 3 کیلومتری بعد از روستای گنخک سمت راست وارد جاده خاکی معدن قدیمی سنگ نمک که در منطقه فعالیت میکرده است و از سمت شرقی گنبد بعد از پل روستای کردلان جاده ی خاکی را به سمت گنبد که حدود 6کیلومتر میباشد پیش گرفته تا به پای کوهپایه های گنبد برسیم.مهمترین خصوصیات بارز و متفاوت کوه نمک به نوع نمک های این کوه نمکی ،گنبدها و غارهای منحصربفرد آبشارها ،بلورها و... می توان اشاره کرد.
آبشارهای نمکی
آبشارهای طبیعی که در مسیر آب راه های گنبد و در کوهپایه های پایین دست قرار دارند به شکل های مختلف و در اندازه های متفاوت زیبایی خاصی به منطقه بخشیده است و در فصل گرما به واسطه تبخیر زیاد آب ،بلورهای نمکی ضخیمی در مسیر آبشارها ایجاد کرده است.
غارهای نمکی
یکی دیگر از جاذبه های گنبد وجود غارهای نمکی فراوان است که با انحلال رسوبات نمکی و معادن ایجاد شده است و در درون غارها بلورهای زیبا به صورت استلاگمیت و استلاکمیت یا همان قندیل با اشکال متفاوت است، قندیل‌ها به اشکال متفاوت به قدری زیبا تشکیل شده‌اند که اغلب غارها با استفاده از اشکال همین قندیل‌ها نام‌گذاری شده‌اند، مثلا در غار انگوری که در درون آن قندیل های فراوان بصورت خوشه های انگور از سقف و دیواره غار آویزان شده اند.غار شاخه نبات که با وجود قندیل های سفید و یک دست که بصورت شاخه ای از سقف غار آویزان هستند. طول غارها از غارهای کوچک 30 تا 50 متری تا غارهای 300 متری و 500 متری و بزرگترین آنها تا یک هزار و500 متری نیز است که به غار پلکانی معروف شده است.
استان بوشهر از استان های جنوبی ایران و هفدهمین استان بزرگ کشور به لحاظ مساحت است که در حاشیه خلیج فارس قرار دارد. مرکز این استان بندر بوشهر می باشد. این استان به علت قرار گرفتن در ساحل استراتژیک خلیج فارس، صادرات واردات دریایی، صنعت صیادی، وجود ذخایر نفت و گاز (پارس جنوبی و شمالی)، کشاورزی و نخلداری و وجود نیروگاه هسته ای از اهمیت راهبردی و اقتصادی برخوردار است؛ به گونه ای که پایتخت انرژی ایران لقب گرفته است. مبارزه مردم بوشهر علیه نیروهای خارجی در یکصد سال اخیر از شاخص های مهم تاریخی این استان است. استان بوشهر از شمال به قسمتی از استان خوزستان و کهکیلویه و بویراحمد، از شرق به استان فارس، از جنوب و غرب به خلیج فارس و از جنوب شرق به قسمتی از استان هرمزگان محدود است.
کاروانسرای مشیر
کاروانسرای مشیرالملک در ضلع شرقی میدان مرکزی شهر برازجان قرار دارد این کاروانسرا در سال 1250 شمسی به فرمان حاج میرزا ابوالحسن خان مشیرالملک معمار این ساختمان حاج محمد رحیم شیرازی سازنده پل مشیر و کاروانسرای دالکی است که به طرز ماهرانه‌ای اقدام به ساخت این بنا به سبک معماری زندیه کرده است.عمده مصالح تشکیل دهنده این کاروانسرا سنگ، گچ و ساروج است و در کف آن از تخته سنگ‌های بزرگ تراشیده شده، استفاده شده است.
بام کاروانسرای مشیرالملک نیز با سنگ پهن تراشیده شده مفروش شده بود که به هنگام بارندگی آب باران بوسیله ناودان‌های سنگی که به طرز جالبی تعبیه شده بودند به بیرون از کاروانسرا هدایت می‌شد. در دیوار ضلع غربی کاروانسرا درب ورودی بسیار بزرگی از جنس چوب قرار دارد که راه ورودی اصلی به حیاط کاروانسرا بوده است. در همین ضلع طبقه دوم کاروانسرا وجود دارد که به شاه‌نشین معروف است. در جلوی شاه‌نشین یک تراس نسبتاً وسیع رو به خارج وجود دارد.
در دو طرف این شاه‌نشین راه پله هایی وجود دارد که پشت بام کاروانسرا را به محوطه دیگری که اندرون کاروانسرا و مخصوص زنان و کودکان بوده است وصل می‌شود.
این بنا مثل سایر کاروانسرا‌های دیگر دارای 4 برج مرتفع است. مساحت کل بنا 7000 متر مربع با زیر بنایی در حدود 4200 متر مربع میباشد. کاروانسرای مشیرالملک مجموعاً دارای 68 باب اتاق و حجره بوده که به دلیل تغییر کاربری آن در دوره‌های بعدی تعداد اتاق‌ها کم یا زیاد شده‌اند. ز این بنا تا سال 1300 شمسی به عنوان کاروانسرا استفاده می‌شد که به دلیل واقع شدن شهر برازجان بر سر راه تجارتی شیراز به بوشهر مکانی مناسب جهت استراحت کاروانیان بوده است.
از سال 1300 شمسی که قشون نظامی به برازجان وارد شد این کاروانسرا محل مناسبی برای استقرار نظامیان شناخته شد.از سال 1335 با تغییرات و تعمیراتی، این بنا در اختیار شهربانی قرار گرفت که از آن به عنوان زندان استفاده می‌شد. به همین دلیل به دژ برازجان معروف شد.
این بنا سال 1377 با پیگیری‌های مکرر مدیریت میراث فرهنگی بوشهر به دلیل اهمیت و ارزش آن تخلیه شد و در جهت کاربری فرهنگی و هنری این اثر تاریخی مرمت‌های لازم روی آن صورت گرفت.
کاروانسرای مشیرالملک در سال 1362 به شماره 1638 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.
کاخ تموکن
کاخ بردک‌سیاه از جمله آثار دوره هخامنشیان است و در 12 کیلومتری شهر برازجان از توابع بخش مرکزی شهرستان دشتی قرار دارد. این کاخ همچنین یکی از آثار تاریخی و دیدنی استان بوشهر در جنوب ایران است و در حاشیه رودخانه دالکی قرار دارد.در شهرستان برازجان آثار و بقایای 3 کاخ هخامنشی به نام‌های کاخ چرخاب، کاخ سنگ سیاه (که در بین اهالی به کاخ نظرآقا شهرت دارد) و کاخ بردک سیاه وجود دارد.
کاخ بردک سیاه، بعد از کاخ چرخاب بنا شده و فاقد ظرافت‌ها و ترکیب خاص رنگهای سیاه و سفید کاخ‌های برازجان و پاسارگاد است.
در ساخت کاخ بردک سیاه از دو نوع سنگ سیاه و روشن استفاده شده و جنس و رنگ سنگ‌های استفاده شده در ساخت این کاخ در نوع خود منحصر به فرد است.گروهی کاوشگر در اوایل دهه 80 در یکی از آخرین مراحل کاوش در این کاخ هخامنشی چهار قطعه سنگین طلا که وزن کل آنها به سه کیلو و 200 گرم می‌رسد کشف کردند.
کاربرد دقیق سه قطعه از این طلاها مشخص نیست اما برخی بر این عقیده‌اند که ممکن است آنها روکش‌های زرین درهای چوبی تالار یا سنگ بنای کاخ باشند.
همچنین در میان این قطعات طلا، قطعه‌ای وجود دارد که می‌تواند قسمت بالای یک جام زرین هخامنشی باشد که زیر لبه آن خطی ساده حک شده است.گفته می‌شود قطعات طلای هخامنشی کاخ بردک سیاه حالتی چین خورده داشته و در کنار یکی از پایه ستون‌های تالار مرکزی این کاخ کشف شده‌اند. این قطعات منحصر به فرد طلا بعد از کشف به میراث فرهنگی و گردشگری بوشهر تحویل داده شد. کاخ بردک سیاه که به گفته کارشناسان کاخ زمستانی داریوش اول هخامنشی بوده است در نزدیکی خلیج فارس واقع شده و در سال 1354 در کاوش‌های باستان شناسانه گروهی از باستانشناسان کشور به سرپرستی احسان یغمایی از زیر خاک بیرون آورده شد.
این کاخ که تالار مرکزی آن مشابه کاخ آپادانا و دارای 36 ستون بوده یکی از بناهای مهم تاریخی استان بوشهر و شهرستان برازجان است و در میان نخلستان‌های روستای درودگاه در محل تلاقی دو رودخانه شاپور و دالکی قرار گرفته است.بقایای به جامانده از کاخ بردک سیاه که شامل پایه ستون‌ها و دیوار نگاره‌ای سیاه رنگ است به دلیل عدم محافظت و سهل انگاری در حال نابودی تدریجی است.کاخ بردک‌سیاه در سال 1380 توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با شماره 4042 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
قلعه زائر خضرخان
قلعه زائر خضر خان (کلات اهرم) مربوط به اواخر دوره قاجار است و در اهرم، بر فراز تپه‌ای در شمال غربی شهر واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۷ مرداد ۱۳۷۷ با شمارهٔ ثبت ۲۰۹۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
این قلعه در زمان حمله انگلستان به ایران مورد استفاده قرار گرفته و جای اصابت گلوله توپ بر برج غربی آن هنوز هم باقی است .همچنین در همین قلعه اسرای انگلیسی نگهداری می شده اند و قلعه مشتمل بر چهار برج و بارو و قلعه میانی است و دارای تاسیسات خصوصی برای ساکنین قلعه می باشد . ساختمان قلعه از خشت خام و گل ساخته شده است.
کلوت های دشتی(دلوار)
شهرستان دشتی کلوت های بی نظیر تشکیل شده است که این کلوت ها به عنوان وسیع ترین کلوت ها در کوه مند دشتی و در 16 کیلومتری شمال غربی شهر خورموج و در دو کیلومتری روستای چاوشی قرار گرفته در خاورمیانه بی نطیر است . کلوت نام عوارضی طبیعی و جغرافیایی است که در اثر سازو کار شگفت انگیز آب و باد و فرسایش زمین، پدید آمده اند.
گنبد نمکی در استان بوشهر و در نزدیکی روستای گنخک در فاصله 144 کیلومتری جنوب شرقی بندر بوشهر و 64 کیلومتری شهرخورموج قرار دارد و بزرگترین و زیباترین گنبد نمکی ایران و خاورمیانه به شمار می آید. وسعت گنبد در حدود سه هزار و 666 هکتار بوده و ارتفاع قله ی آن 1460 متر از سطح دریا است و حدااقل ارتفاع آن از سطح دریا نیز حدود70 متر است.تشکیل گنبدشمال غربی به جنوب شرقی بوده و از سمت غرب به روستای گنخک و روستای جاشک کشیده شده و از سمت شرق از روستای باغان تا روستای درویشی ادامه دارد و راه دسترسی به گنبد از سمت جنوب غربی از 3 کیلومتری بعد از روستای گنخک سمت راست وارد جاده خاکی معدن قدیمی سنگ نمک که در منطقه فعالیت میکرده است و از سمت شرقی گنبد بعد از پل روستای کردلان جاده ی خاکی را به سمت گنبد که حدود 6کیلومتر میباشد پیش گرفته تا به پای کوهپایه های گنبد برسیم.مهمترین خصوصیات بارز و متفاوت کوه نمک به نوع نمک های این کوه نمکی ،گنبدها و غارهای منحصربفرد آبشارها ،بلورها و... می توان اشاره کرد.
آبشارهای نمکی
آبشارهای طبیعی که در مسیر آب راه های گنبد و در کوهپایه های پایین دست قرار دارند به شکل های مختلف و در اندازه های متفاوت زیبایی خاصی به منطقه بخشیده است و در فصل گرما به واسطه تبخیر زیاد آب ،بلورهای نمکی ضخیمی در مسیر آبشارها ایجاد کرده است.
یکی دیگر از جاذبه های گنبد وجود غارهای نمکی فراوان است که با انحلال رسوبات نمکی و معادن ایجاد شده است و در درون غارها بلورهای زیبا به صورت استلاگمیت و استلاکمیت یا همان قندیل با اشکال متفاوت است، قندیل‌ها به اشکال متفاوت به قدری زیبا تشکیل شده‌اند که اغلب غارها با استفاده از اشکال همین قندیل‌ها نام‌گذاری شده‌اند، مثلا در غار انگوری که در درون آن قندیل های فراوان بصورت خوشه های انگور از سقف و دیواره غار آویزان شده اند.غار شاخه نبات که با وجود قندیل های سفید و یک دست که بصورت شاخه ای از سقف غار آویزان هستند. طول غارها از غارهای کوچک 30 تا 50 متری تا غارهای 300 متری و 500 متری و بزرگترین آنها تا یک هزار و500 متری نیز است که به غار پلکانی معروف شده است.
