حدوداً 52 کیلومتری شمال دزفول، دهستان سردشت، در جاده ی ابوالحسن و بعد از روستای گردشگری لب سفید و ابوالحسن، و در موقعیت جغرافیایی « طول 48.56 و عرض 32.35 » دیواره ی بلند کوهی مشاهده می شود که غیر از طبیعت بکر و زیبایش، از نظر تاریخی نیز مورد توجه است.
دژ محمدعلی خان (علیمردان خان) یا به زبان محلی ممدلی خان، با ارتفاع 1550 متر از سطح دریا، از شرق به کوه هفت تنان و از جنوب به کوه سگریون و از شمال به لنگر کوه می رسد، و به رغم داشتن چشمه های پر آب و آبشاری به نام آبشار دژ، از گذشته مورد توجه طبیعت گردان و علاقه مندان به کوه بوده است.
از گونه های گیاهی این منطقه می توان به درخت بلوط، بادام، جاز و سونبل یا پیاز کوهی نام برد و از گونه های جانوری نیز خرگوش، گرگ، روباه، کبک، تیهو و در مواردی در کنار چشمه ها سمندر امپراتور نیز دیده شده. همچنین یکی از کمیاب ترین بوته های ایران، نوعی « مورد » است که در این منطقه رشد می کند و به همین دلیل است که محیط زیست، قسمت جنوبی طبیعت این کوه را فنس کشیده و محصور کرده.
گروه کوه نوردی یوتاب بانوان دزفول با سرپرستی سرکار خانم براتی، از گروه های فعال در زمینه ی کوه نوردی، فنی، زیست محیطی است که علاوه بر این در معرفی جاذبه های طبیعی و کوه های مهم شهرستان به کوه نوردان و طبیعت دوستان دیگر، در استان و خارج از استان نیز فعالیت می کند.
این گروه در برنامه ای که جمعه 28/1/94 اجرا کرد، چشم 70 تن از دوستداران درون و برون استانی را با این طبیعت فوق العاده آشنا نمود. دژ همچو گذشته سرسبز است، مخصوصا در اواخر زمستان تا اواسط بهار، اما متاسفانه به دلیل خشکسالی های ممتد و پایین آمدن سطح آب یا خشک شدن برخی از چشمه های مهم منطقه یا کم آب شدن آبشار و چشمه ها، گونه ی کمیاب سمندر امپراتور در این منطقه به خطری جدی دچار شده و به ندرت دیده می شود، به گونه ای که اگر این وضعیت ادامه یابد، تا سال 1400 سمندری در دژ نخواهد ماند.
نویسنده و عکاس: آرش عبادی - روابط عمومی کوهنوردی خوزستان
